Kepercayaan in Indonesië:
In 2017 zette Indonesië een historische stap: voor het eerst erkende de staat officieel dat er naast de zes grote wereldreligies (islam, protestantisme, katholicisme, hindoeïsme, boeddhisme en confucianisme) ook ruimte is voor Kepercayaan, oftewel de inheemse geloofsvormen van de archipel.
Wat is Kepercayaan?
Kepercayaan betekent letterlijk "geloof" of "overtuiging". Het gaat hierbij niet om één religie, maar om een verzamelnaam voor spirituele tradities die vaak verbonden zijn aan natuur, voorouders en lokale rituelen. Bekende voorbeelden zijn:
Sunda Wiwitan – een geloof uit West-Java, waarin de natuur en de band met de voorouders centraal staan.
Parmalim – een Batak-spirituele traditie uit Noord-Sumatra.
Kaharingan – een geloof van de Dayak in Kalimantan, sterk verbonden met animisme en natuurspirits.
Deze overtuigingen bestonden al eeuwen voordat de wereldreligies hun intrede deden in Indonesië.
Trouwen en wettelijke erkenning
Voorheen waren volgelingen van Kepercayaan vaak gedwongen zich officieel in te schrijven als aanhanger van een andere religie (bijvoorbeeld islam of christendom), omdat anders zaken als trouwen, identiteitskaarten of begrafenisrituelen niet erkend werden door de staat.
Sinds de erkenning van Kepercayaan kunnen aanhangers hun overtuiging officieel laten registreren op hun identiteitskaart (KTP). Ook huwelijken worden nu wettelijk erkend, waardoor ze niet meer afhankelijk zijn van schijnbekeringen of alternatieve routes.
Betekenis voor Indonesië
Deze erkenning is een grote stap voor culturele en religieuze diversiteit. Indonesië laat hiermee zien dat het niet alleen de grote wereldreligies respecteert, maar ook de oorspronkelijke spirituele tradities die diep geworteld zijn in de geschiedenis en identiteit van het land.
Interessant voor Nederlanders?
Voor Nederlanders – en zeker voor wie banden heeft met Indonesië – is dit bijzonder relevant:
Het laat zien hoe koloniale erfenissen (waarbij Europese machten vaak de inheemse geloven marginaliseerden) langzaam worden rechtgezet.
Het biedt inzicht in de culturele rijkdom van Indonesië: een land waar spiritualiteit en natuurbeleving samenkomen in unieke rituelen.
Het kan bijdragen aan interculturele dialoog, zeker nu veel mensen in Nederland op zoek zijn naar zingeving buiten de gevestigde religies.
